مریم سلیمی دکترای علوم ارتباطات و مدرس دانشگاه روز یکشنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا افزود: جشنواره کتاب و رسانه می‌تواند با یاری خبرنگاران و روزنامه‌نگاران حوزه کتاب در امر فرهنگسازی و معرفی همه جانبه کتاب‌های مفید، اثرگذار و کاربردی بشتابد و زمینه ورود کتاب به ترکیب سبد خانوار را فراهم کند.
سلیمی با اشاره به شیوه‌ها و راهکارهای تداوم رشد کیفی آثار ارسالی به جشنواره کتاب و رسانه، گفت: یکی از عواملی که به حضور در این جشنواره و کیفیت آثار آن قوت می‌بخشد، افزایش اعتبار بیش از پیش جشنواره نزد خالقان آثار، فعالان این حوزه و مخاطبان است. در این میان ارزش و اعتبار جوایز جشنواره، اعتبار داوران که بر عیار حرفه‌ای جشنواره می‌افزایند، معیارها، قواعد و قوانین تعیینی برای آثار ارسالی، ترغیب خالقان آثار به شرکت در جشنواره، اعتبار جوایز و گواهی مربوطه در کارنامه حرفه‌ای آنها و... از این جمله است.
حمایت‌های دولتی و قانونی در اعتبار بخشی به این جشنواره نیز موثر هستند. قائل‌شدن امتیازاتی برای برگزیدگان در کسب موقعیت‌های شغلی و حرفه‌ای می‌تواند خود یک راهکار برای تداوم رشد کیفی آثار ارسالی به جشنواره کتاب و رسانه باشد. به طور مثال برگزیدگان جشنواره مطبوعات در تعیین سطح روزنامه‌نگاری حرفه‌ای و اخذ کارت مربوطه از سطحی از امتیاز برخوردار بودند. این عوامل در افزایش انگیزه‌های حضور در جشنواره برای رسانه‌های استانی نیز موثر است.
این پژوهشگر حوزه ارتباطات افزود: یکی از اهداف این جشنواره افزایش سطح تولید و سطح کیفی آثار مرتبط با حوزه کتاب در رسانه‌های کشور است. این مهم با فراهم‌کردن ابزارهای تشویقی و ترغیبی لازم و رایزنی با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای اخذ امتیازاتی برای خبرنگاران و روزنامه‌نگاران حوزه کتاب امکان‌پذیر است. اینکه جشنواره بخواهد در تولید سالانه کتاب موثر باشد به علل و عوامل بسیاری باز می‌گردد که بخشی از آن به حوزه تألیف، چاپ و نشر، عرضه و تقاضا و... مربوط است. ولی شاید بتوان گفت جشنواره با کمک به فرهنگسازی و گسترش فرهنگ کتابخوانی بتواند طرف تقاضا را افزایش دهد تا انگیزه لازم برای طرف عرضه نیز افزایش یابد.
استفاده از تجربه‌های داخلی و خارجی برای ارتقای جشنواره
نویسنده کتاب گرافیک خبری و اطلاع‌رسان عنوان کرد: جشنواره کتاب و رسانه می‌تواند با یاری فعالان حوزه کتاب و رسانه‌ها در امر فرهنگسازی و معرفی همه جانبه کتاب‌های مفید، اثرگذار و کاربردی بشتابد و زمینه ورود کتاب به ترکیب سبد خانوار را فراهم کند.
سلیمی با تاکید بر اینکه علل و عوامل موفقیت جشنواره‌های داخلی و خارجی حوزه کتاب و به ویژه رسانه باید بررسی و از آنها در مسیر ارتقای جشنواره کتاب و رسانه بهره گرفته شود،گفت: به طور مثال آنچه به جشنواره‌ای مانند فیلم فجر اعتبار و جایگاه فعلی را بخشیده، بخشی به حمایتی باز می‌گردد که از آن به شکل‌های مختلف صورت گرفت از جمله حمایت قانونی از آن. به این معنی که در سال‌های آغازین شکل‌گیری جشنواره هر فیلمی که بنا به اکران در سال بعد داشت باید اثرش در جشنواره اجازه نمایش پیدا می‌کرد.
حضور بزرگان و افراد نامدار حوزه فیلم و سینما در این جشنواره و حمایت آنها از آن کم‌کم اعتبار لازم را به جشنواره بخشید. اکنون جوایزی که جشنواره فیلم فجر به برگزیدگان می‌دهد به آنها اعتبار حرفه‌ای لازم را در کارنامه و سابقه فعالیتشان می‌بخشد.
این مدرس سوادهای بصری، رسانه‌ای و خبری افزود: از سوی دیگر فعالیت‌هایی که در حوزه برندینگ و شکل‌دهی به هویت بصری این جشنواره صورت می‌گیرد نیز در این مسیر موثر است. برگزاری آیین‌های مختلفی همچون آیین مخصوص رونمایی از پوستر جشنواره تا اختتامیه جشنواره که با حضور بزرگان و سلبریتی‌های حوزه فیلم و سینما برگزار می‌شود بر شأن و اعتبار بیش از پیش این جشنواره می‌افزاید.
وی ادامه داد: بر این اساس، انتخاب زمان مناسب برای برگزاری جشنواره، حمایت‌های قانونی و دولتی، حمایت بزرگان و سلبریتی‌های حوزه کتاب، نشر ، انتخاب جوایزی در خور، برگزاری آیین‌های مرتبط با جشنواره، اهمیت‌بخشی به امر برندینگ و هویت بصری و... از جمله اقداماتی است که می‌تواند به این جشنواره جایگاهی بیش از پیش ببخشد. همچنین، تکریم از پیشکسوتان، بزرگان و نقش‌آفرینان در حوزه کتاب و رسانه جدا از بحث برگزیدگان هر دوره جشنواره باید مورد توجه قرار بگیرد.
جشنواره کتاب و رسانه باید ابعاد بین‌المللی داشته باشد
سلیمی با بیان اینکه جشنواره کتاب و رسانه باید ابعاد بین‌المللی داشته باشد، گفت: ترغیب نوجوانان و جوانان به تألیف کتاب و خلق اثر در حوزه رسانه می‌تواند از بخش‌های جنبی جشنواره باشد. تقدیر از آثار برتر حوزه کتاب که در رسانه‌ها منتشر شده اند به انتخاب مردم نیز می‌تواند بر جذابیت جشنواره بی‌افزاید. برگزاری کارگاه‌های جنبی جشنواره در حوزه تألیف و نشر کتاب با رویکرد رسانه‌ای در سطوح عمومی و تخصصی نیز می‌تواند جذابیت‌های این جشنواره را افزایش دهد. در حاشیه جشنواره برگزاری نمایشگاه آثار بصری از با قالب‌های مختلف با موضوع کتاب و رسانه نیز می‌تواند در اقبال عمومی به آن موثر باشد.
وی با اشاره به شعار کتاب، رسانه و ایمنی برای نوزدهمین جشنواره کتاب و رسانه، گفت: این شعار می‌تواند در چارچوب ارتباطات سلامت و به ویژه از منظر آموزشی و اطلاع‌رسانی بررسی شود. ارتباطات سلامت، مطالعه و استفاده از فنون ارتباطی به منظور آگاهی‌دادن و تأثیر بر تصمیم‌های فردی و جمعی افراد جامعه است تا موجب تقویت سلامت آنها شود. در این چارچوب انتشار کتاب‌های کاربردی و دفترچه‌ها و جزواتی با هدف کمک به افراد در امکان و موقعیت‌های مختلف در سه سطح قبل ابتلا، حین ابتلا و بعد ابتلا می‌تواند راه‌گشا باشد.
سلیمی ادامه داد: تهیه و تألیف این کتاب‌ها و معرفی آن از طریق خبرنگاران و روزنامه‌نگاران حوزه کتاب در رسانه‌ها، می‌تواند زمینه‌ساز این مهم در بستر ارتباطات سلامت و کمک به ارتقای آگاهی مردم و آموزش بیش از پیش آنها در برابر بیماری‌های همه‌گیر و... باشد.
افزودن بخش اینفوگرافیک در جشنواره کتاب و رسانه
ترغیب به استفاده از کتابخوان‌های دیجیتالی و نیز تشویق به انتشار و مطالعه کتاب‌های دیجیتال به ویژه در ایام کرونا می‌تواند در این مسیر راه‌گشا باشند. تشویق به هرچه بصری‌شدن کتاب‌ها و استفاده از اینفوگرافیک، گرافیک نوول و... از دیگر راه‌های ترغیب به مطالعه کتاب‌ها است که می‌تواند از طریق خبرنگاران و روزنامه‌نگاران و سایر قعالان رسانه‌ای حوزه کتاب صورت بگیرد. به طور مثال در حال حاضر در جهان نشر خلاصه‌ای از یک کتاب در قالب اینفوگرافیک تهیه و منتشر می‌شود و جذابیت این نوع محتوا افراد علاقمند به موضوع را به مطالعه کتاب دعوت می‌کند.
سلیمی افزود: در معرفی کتاب‌ها توسط خبرنگاران حوزه کتاب پیشنهاد می‌شود خلاصه‌ای از کتاب در هنگام معرفی کتاب منتشر شود تا علاقه‌مندان به کتاب‌ها رجوع بیشتری داشته باشند. از طرفی در جشنواره کتاب و رسانه نیز این نوع اینفوگرافیک‌ها می‌توانند فضایی برای رقابت پیدا کنند کما اینکه از برترین آثار نیز می‌توان در حاشیه جشنواره در قالب نمایشگاهی حضوری و مجازی بهره گرفت.
وی در پایان گفت: جهان به سمت تعاملی‌ترشدن، شخصی‌سازی و هوشمندتر شدن می‌رود و در این مسیر حوزه کتاب نیز نباید از این تحولات جا بماند. پیوند این حوزه با واقعیت افزوده و... و دیگر اقدامات افزایش جذابیت‌های و سهولت و تسریع ارتباط مخاطب با کتاب از دیگر ضروریات است.